Πολυφαινόλες

Οι πολυφαινόλες αποτελούν μία κατηγορία οργανικών χημικών ουσιών, οι οποίες χαρακτηρίζονται από την παρουσία πολλών δομικών μονάδων φαινόλης. Οι πολυφαινόλες που βρίσκονται φυσικά στα φυτά, τα προστατεύουν από εξωτερικούς παράγοντες, όπως η υπεριώδης ακτινοβολία και οι μικροβιακές μολύνσεις, ενισχύοντας έτσι τη φυσική τους άμυνα. Όταν αυτές εισέλθουν στον οργανισμό μας παρουσιάζουν ωφέλιμη βιολογική δράση. Οι πολυφαινόλες διακρίνονται σε τέσσερις κατηγορίες ανάλογα με τη χημική τους δομή, 1) τα φλαβονοειδή, 2) τα στιλβένια, 3) τα φαινολικά οξέα και 4) οι ανθοκυανίνες.

Ο βασικός ρόλος τους για τον ανθρώπινο οργανισμό είναι η εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών. Το οξειδωτικό στρες είναι η οξείδωση που αποτελεί μια φυσιολογική διαδικασία που συντελείται σε όλους τους οργανισμούς μέσω της πρόσληψης του οξυγόνου. Οι ελεύθερες ρίζες είναι προϊόντα της οξείδωσης, που έχουν καταστρεπτική δράση όταν βρίσκονται στη δραστική τους μορφή (ROS - Reactive Oxygen Species & RNS - Reactive Nitrogen Species).

Υπάρχουν περισσότερες από 5000 πολυφαινόλες στα φυτικά τρόφιμα, τα περισσότερα από τα οποία είναι φλαβονοειδή. Αυτές οι ενώσεις κατανέμονται μεταξύ των φυτών, των φρούτων και των λαχανικών σε διαφορετικές ποσότητες, όλα με διαφορετική αντιοξειδωτική δράση. Αντιπροσωπεύουν τα πιο άφθονα αντιοξειδωτικά στη διατροφή μας.

Για παράδειγμα, σε 200 g φρούτων υπάρχουν 500 mg ολικών πολυφαινολών.

Επιστημονικά στοιχεία έχουν δείξει ότι τα πολυάριθμα βιοενεργά συστατικά των φρούτων και των λαχανικών, όπως τα φλαβονοειδή, τα καροτενοειδή, οι βιταμίνες, τα μέταλλα και οι φυτικές ίνες, μπορούν να δράσουν μεμονωμένα και με συνεργιστικό τρόπο για να παρέχουν υψηλή θρεπτική αξία και οφέλη για την υγεία στους καταναλωτές. Ωστόσο, τα φλαβονοειδή είναι αυτά που έχουν κερδίσει το ενδιαφέρον των ερευνητών τα τελευταία χρόνια, για τα πιθανά οφέλη τους στην ανθρώπινη υγεία ως οι πιο άφθονες πολυφαινόλες στη διατροφή.

Τρόφιμα τα οποία αποτελούν καλές πηγές πολυφαινολών είναι:

• Ο καφές

• Το τσάι

• Το κακάο

• Το ελαιόλαδο

• Το κρασί και ιδιαίτερα το κόκκινο κρασί

• Διάφορα φρούτα όπως, τα μούρα, τα σταφύλια, το ρόδι, τα κεράσια, οι φράουλες κ.α.

• Διάφορα λαχανικά όπως, το κόκκινο κρεμμύδι, το κόκκινο λάχανο, το μπρόκολο κ.α.

• Τα προϊόντα ολικής άλεσης όπως η βρώμη και τα δημητριακά, το ρύζι κ.α.
  

---

Πηγές:

Maleki SJ, Crespo JF, Cabanillas B. Anti-inflammatory effects of flavonoids. Food Chem. 2019 Nov 30;299:125124. doi: 10.1016/j.foodchem.2019.125124. Epub 2019 Jul 3. PMID: 31288163.

Metere A, Giacomelli L. Absorption, metabolism and protective role of fruits and vegetables polyphenols against gastric cancer. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2017 Dec;21(24):5850-5858. doi: 10.26355/eurrev_201712_14034. PMID: 29272023.